Statystyki

Licznik odwiedzin strony

stat4u


licznik

Licznik





Młyny i tartaki wodne doliny Popradu


Zginęli, bo byli Polakami

Zginęli, bo byli Polakami
Pamięci tęgoborskich parafian, ofiar niemieckiej okupacji 1939-1945
Dzisiaj w kościele parafialnym w Tęgoborzu odbyło się poświęcenie tablicy upamiętniającej ofiary II wojny światowej z terenu parafii Tęgoborze.
Uroczystość rozpoczęła msza św. w intencji poległych, zmarłych i pomordowanych ofiar II wojny światowej, którą odprawił ks. proboszcz Stanisław Berdzik wspólnie z ks. Marcinem Mikulskim i ks. Karolem Kuźmą. W uroczystości wzięły udział poczty sztandarowe: Związku Żołnierzy Armii Krajowej z Nowego Sącza , Aeroklubu Podhalańskiego im instr. pil. Leopolda Kwiatkowskiego, Szkoły Podstawowej im. mjr pil. Jerzego Iszkowskiego z Tęgoborza i OSP z Tęgoborza oraz grupy rekonstrukcji historycznej 1 PSP AK ze Słopnic, 1 PSP z Nowego Sącza i zgrupowania "Błyskawica" z Nowego Targu. Po mszy św. poczty sztandarowe i celebransi przeszli pod tablicę pamiątkową, którą odsłonił kpt. Stefan Kulig ps. "Wicher" żołnierz Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych i stalinowskich więzień. Poświęcenia tablicy dokonał ks. proboszcz Stanisław Berdzik. Po odśpiewaniu "Boże coś Polskę" delegacje i rodziny ofiar złożyli kwiaty pod tablicą.
Uroczystość uświetnił chór parafialny, który wykonał kilka okolicznościowych pieśni.
Tablica umieszczona w kościele jest pierwszym publicznym upamiętnieniem z imienia i nazwiska ofiar II wojny światowej z terenu parafii Tęgoborze. Projekt tablicy wykonał mgr inż. Leszek Zakrzewski Prezes PTH O/Nowy Sącz. Z okazji poświęcenia tablicy wydrukowałem spis ofiar wraz z krótkimi biogramami, którego fragment zamieszczam poniżej.
Szanowni Państwo, mieszkańcy parafii Tęgoborze
Prawie dwa lata temu, dzięki inicjatywie księdza proboszcza Stanisława Berdzika, zapadła decyzja o wykonaniu w kościele parafialnym tablicy upamiętniającej naszych parafian – ofiary niemieckiej okupacji. Zwróciłem się wówczas do Państwa z prośbą o pomoc w ustaleniu rzeczywistej listy ofiar na terenie naszej parafii. Część rodzin poległych i pomordowanych odpowiedziała na mój apel i dostarczyła informacje o swoich bliskich. Resztę informacji zebrałem sam, odwiedzając rodziny i sąsiadów ofiar. Muszę powiedzieć, że była to żmudna praca wymagająca weryfikacji zbieranych informacji w różnych dostępnych źródłach. Niestety w kilku przypadkach nie udało się sprawdzić posiadanych informacji, gdyż większość osób, które mogłyby opowiedzieć historię poległych, już nie żyje.
Bazą do sporządzonej przeze mnie listy ofiar była publikacja ks. prałata Władysława Piątka "Człowiek wielkiego serca. Ks. prałat Julian Juza, proboszcz w Tęgoborzy" i notatki Jana Peciaka "Graba". Niestety po tylu latach nie możemy mieć pewności, że są to wszystkie ofiary niemieckiej okupacji, gdyż nawet zaraz po wojnie nikt nie sporządził urzędowej listy.
Na liście znajdują się tylko członkowie naszej wspólnoty parafialnej, których śmierć była skutkiem represji niemieckich lub działań wojennych. Z wiadomych względów nie znaleźli się na niej konfidenci zlikwidowani przez partyzantów, jak również ofiary różnych porachunków oraz Żydzi, którzy chociaż zamieszkiwali na terenie parafii, nie byli członkami wspólnoty parafialnej.
Właśnie minęło 78 lat od wybuchu II wojny światowej, w wyniku której wielu naszych bliskich straciło swoje życie i która przyniosła wszystkim wielkie cierpienia, straty i zniszczenia. Wreszcie po tak długim czasie nasi bohaterowie wyszli z cienia historii i doczekali się publicznego upamiętnienia. Na usta ciśnie się pytanie: dlaczego, mimo że minęło już tyle lat, nikt do tej pory nie upamiętnił z imienia i nazwiska naszych bohaterskich parafian?
Dlaczego tyle lat czekali, aby wreszcie w naszej przestrzeni pojawiła się tablica z ich nazwiskami?
Z pewnością nie sprzyjał temu okres PRL-u z rządami komunistów służących interesom Związku Radzieckiego, którzy czynnie zwalczali konspiratorów z Armii Krajowej, bo wśród ofiar najwięcej jest właśnie konspiratorów spod znaku ZWZ-AK. Dlatego nad jeziorem, z inicjatywy byłych członków AK i BCh, stanął tylko "anonimowy" obelisk upamiętniający bojowników i ofiary bez wymieniania, o jakie organizacje i jakie ofiary chodzi.
Niestety po 1989 r. też jakoś nie było "klimatu" do wydobycia na światło dzienne nazwisk naszych bohaterów. Do 2013 r. jedynym wyjątkiem była wyżej wymieniona książka śp. ks. prałata Władysława Piątka, w której wspomniał on również ofiary II wojny światowej Dopiero w 2011 r. na konferencji naukowej zorganizowanej w Tęgoborzu przy współudziale IPN-u zostały publicznie wymienione ofiary II wojny światowej z terenu naszej parafii, a w 2013 r. na podstawie referatów wygłoszonych podczas tej konferencji wydano książkę Śladami podziemia. Działalność niepodległościowa w rejonie Tęgoborza w latach 1939–1953, w której znajduje się wykaz poległych i pomordowanych.
Czy my, którzy żyjemy w pokoju w wolnej Polsce, nie byliśmy im tego winni, aby o nich nie zapomnieć? By ich należycie uhonorować? By oddać im cześć za ofiarę ich życia? Co stało się z naszą pamięcią?
Czy nadal unosi się nad nami duch PRL-u zakazujący gloryfikowania żołnierzy AK, konspiracji powojennej i wszystkiego, co nie było zgodne z interesami komunistycznych władz? A może po prostu jest to wyraz zwykłej ignorancji i zaniedbania?
Czy już zapomnieliśmy co mówili wielcy Polacy?
"Naród , który traci pamięć, jest narodem bez przyszłości" – św. Jan Paweł II ;
"Naród, który traci pamięć przestaje być Narodem – staje się jedynie zbiorem ludzi, czasowo zajmujących dane terytorium" – Józef Piłsudski,
"Naród bez dziejów, bez historii, bez przeszłości staje się wkrótce narodem bez ziemi, narodem bezdomnym, bez przyszłości. Naród, który nie wierzy w wielkość, i nie chce ludzi wielkich, kończy się." – Prymas Stefan Wyszyński.
Odpowiedź pozostawiam Wam, Szanowni Państwo.
Sporządzona przeze mnie lista zawiera dane 40 osób. Każda osoba to inna historia, ale każda jest częścią naszej wspólnej narodowej historii...
Tomasz Kosecki

Autor wiadomości: AdminPTH      Data: 18.09.2017, 21:00






Kalendarzyk

Kalendarzyk









Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Nowym Sączu